Conscience and the contemporary professional life challenges

Tadeusz Zadykowicz

doi:10.15290/rtk.2024.23.07

Published: 2024-12-281

Vol. 23 (2024)

Conscience and the contemporary professional life challenges

Tadeusz Zadykowicz

Rocznik Teologii Katolickiej

Section: MORAL THEOLOGY

https://doi.org/10.15290/rtk.2024.23.07

Abstract

The issue of conscience is one of the essential theological and moral issues. Contemporarily it is gaining even a greater importance due to the necessity of taking into account the research results of other sciences, including the non-theological ones, as well as due to the current cultural and social conditions which provide a range of challenges for each individual’s conscience. Work and professional life are the platforms which reveal a range of moral dilemmas. The article indicates the most important challenges which are being faced nowadays, it highlights the role of conscience in the professional life and the basic rules of conduct in case of a conflict between conscience and the law.

Keywords:

conscience, work, professional life, morality, the law

Most read articles by the same author(s)

Download files

ZADYKOWICZ Tadeusz

Citation rules

Zadykowicz, T. (2024). Conscience and the contemporary professional life challenges. Rocznik Teologii Katolickiej, 23, 93–110. https://doi.org/10.15290/rtk.2024.23.07

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.

References

The Helsinki Final Act (Akt końcowy Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie) (August 1st, 1975), https://web.archive.org/web/20160508202207/ http://stosunki-miedzynarodowe.pl/traktaty/akt_koncowy_KBWE.pdf.
Google Scholar

Derdziuk A., Sprzeciw sumienia w życiu Kościoła, “Teologia i Moralność” 8(2013), no. 2, pp. 77-89.
Google Scholar

Dobrowolska B., Sprzeciw sumienia w zawodzie pielęgniarki i położnej – założenia i praktyka, in: Sprzeciw sumienia w praktyce medycznej – aspekty etyczne i prawne, ed. P. Stanisz, J. Pawlikowski, M. Ordon, Lublin 2014, pp. 197-210.
Google Scholar

Francis, Apostolic exhortation Amoris laetitia (March 19th, 2016), https:// www.vatican.va/content/francesco/pl/apost_exhortations/documents/ papa-francesco_esortazione-ap_20160319_amoris-laetitia.html.
Google Scholar

Gałecki S., Sprzeciw sumienia i nieposłuszeństwo obywatelskie, “Studia Kulturoznawcze”, 12(2017), no. 2, pp. 153-165.
Google Scholar

Głusiec W., Puacz E., Sprzeciw sumienia w zawodzie diagnosty laborato- ryjnego, in: Sprzeciw sumienia w praktyce medycznej – aspekty etyczne iprawne,ed.P.Stanisz,J.Pawlikowski,M.Ordon,Lublin2014,pp.227-234.
Google Scholar

Gryz K., Sprzeciw sumienia w kulturze, “Teologia i Moralność” 8(2013), no. 2, pp. 101-115.
Google Scholar

John Paul II, Apostolic exhortation Reconciliatio et paenitentia (December 2nd, 1984), https://www.vatican.va/content/john-paul-ii/pl/apost_exhorta- tions/documents/hf_jp-ii_exh_02121984_reconciliatio-et-paenitentia.html.
Google Scholar

John Paul II, Encyclical Dominum et Vivificantem (May 18th, 1986), https:// www.vatican.va/content/john-paul-ii/pl/encyclicals/documents/hf_jp- ii_enc_18051986_dominum-et-vivificantem.html.
Google Scholar

John Paul II, Encyclical Fides et ratio (September 14th, 1998), https:// www.vatican.va/content/john-paul-ii/pl/encyclicals/documents/hf_jp- ii_enc_14091998_fides-et-ratio.html.
Google Scholar

John Paul II, Encyclical Laborem exercens (September 14th, 1981), https:// www.vatican.va/content/john-paul-ii/pl/encyclicals/documents/hf_jp- ii_enc_14091981_laborem-exercens.html.
Google Scholar

John Paul II, Encyclical Veritatis splendor (August 6th, 1993), https:// www.vatican.va/content/john-paul-ii/pl/encyclicals/documents/hf_jp- ii_enc_06081993_veritatis-splendor.html.
Google Scholar

John Paul II, Homily (Skoczów, 22.05.1995), https://www.vatican.va/ content/john-paul-ii/pl/homilies/1995/documents/hf_jp-ii_hom_19950522_ skoczow.html.
Google Scholar

John Paul II, Homily (Sosnowiec, 14.06.1999), https://www.vatican.va/ content/john-paul-ii/pl/homilies/1999/documents/hf_jp-ii_hom_19990614_ sosnowiec.html.
Google Scholar

John Paul II, Homilia (Zamość, 12.06.1999), https://www.vatican.va/con- tent/john-paul-ii/pl/homilies/1999/documents/hf_jp-ii_hom_19990612_za- mosc.html.
Google Scholar

Jaworski K., Zasada równego traktowania a sprzeciw sumienia, “Logos i Ethos” 2019, no. 1, pp. 101-121.
Google Scholar

Charter of Fundamental Rights of the European Union (Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej (December7th,2000), https://oide.sejm.gov.pl/oide/option=com_content&view=article&id=14428&Itemid=422.
Google Scholar

Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań: Pallottinum 1994.
Google Scholar

Kietliński K., Sprzeciw sumienia wobec wyzwań współczesnego zarządzania, “Teologia i Moralność 8(2013), no. 2, pp. 91-100.
Google Scholar

Klinowski M., Czy sumienie zawodowe jest kwestią moralności?, “Przegląd Prawa Medycznego” 2(2019), no. 2, pp. 5-37.
Google Scholar

Kodeks pracy (Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 roku z późniejszymi zmianami, Dz.U. 2023, poz. 1465), https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19740240141/U/D19740141Lj.pdf.
Google Scholar

Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej (April 2nd, 1997), https://www.sejm.gov.pl/prawo/konst/polski/kon1.htm.
Google Scholar

Marczewski, K. Klauzula sumienia w praktyce lekarza internisty, in: Sprzeciw sumienia w praktyce medycznej – aspekty etyczne i prawne, ed. P. Stanisz, J. Pawlikowski, M. Ordon, Lublin 2014, pp. 186-190.
Google Scholar

Midro A., Klauzula sumienia z perspektywy lekarza genetyka klinicznego, in: Sprzeciw sumienia w praktyce medycznej – aspekty etyczne i prawne, ed. P. Stanisz, J. Pawlikowski, M. Ordon, Lublin 2014, pp. 173-184.
Google Scholar

Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Teologia dzisiaj, https://www. vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/cti_documents/rc_cti_ doc_20111129_teologia-oggi_pl.pdf.
Google Scholar

Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych, przyjęty przez Narody Zjednoczone (December 16th, 1966), https://www.am- nesty.org.pl/wp-content/uploads/2016/04/Miedzynarodowy_Pakt_Praw_ Obywatelskich_i_Politycznych.pdf.
Google Scholar

Pawlikowski J., Spór o klauzulę sumienia z perspektywy celów medycyny i etyki lekarskiej, in: Sprzeciw sumienia w praktyce medycznej – aspekty etyczne i prawne, ed. P. Stanisz, J. Pawlikowski, M. Ordon, Lublin 2014, pp. 145-171.
Google Scholar

Universal Declaration on Human Rights (Powszechna Deklaracja Praw Człowieka) (December10th,1948), https://www.unesco.pl/fileadmin/user_upload/pdf/Powszechna_Deklaracja_Praw_Czlowieka.pdf.
Google Scholar

Prusak M., Konflikt sumienia katolickiego farmaceuty w praktyce aptecznej, “Teologia i Moralność 8(2013), no. 2, pp. 35-49.
Google Scholar

Prusak, M., Sprzeciw sumienia w praktyce aptecznej, in: Sprzeciw sumienia w praktyce medycznej -aspekty etyczne i prawne, ed. P. Stanisz, J. Paw- likowski, M. Ordon, Lublin 2014, pp. 211-226.
Google Scholar

Rey-Mermet T., Teolog sumienia, transl. W. Kawecki, H. Pagiewski, Kraków 1996, pp. 127-128.
Google Scholar

Resolution of the European Council (Rezolucja Rady Unii Europejskiej) (November 16th, 2009), Council conclusions on freedom of religion or belief.
Google Scholar

The Second Vatican Council, Declaration on religious freedom Dignitatis personae, https://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/docu ments/rc_con_cfaith_doc_20081208_dignitas-personae_pl.html.
Google Scholar

The Second Vatican Council, Pastoral Constitution on the Church in the Modern World. Gaudium et spes, https://www.vatican.va/archive/hist_ councils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_const_19651207_gaudium-et-spes_en.html.
Google Scholar

Szczodry M., Kwestia sumienia w posynodalnej adhortacji apostolskiej Amoris laetitia papieża Franciszka, in: Miłość jest nam dana i zadana. Komentarz do Posynodalnej Adhortacji apostolskiej Amoris laetitia papieża Franciszka, ed. G. Chojnacki, Szczecin 2017, pp. 243-260.
Google Scholar

Traktat z Lizbony (December13th,2007), https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/ download.xsp/WDU20092031569/O/D20091569.pdf.
Google Scholar

Wanat Z., Profetyczny wymiar sprzeciwu sumienia, “Teologia i Moralność” 8(2013), no. 2, pp. 19-33.
Google Scholar

Wieczorek W., Teologia pracy w nauczaniu Jana Pawła II, “Roczniki Nauk o Rodzinie i Pracy Socjalnej 4(2012), pp. 321-334.
Google Scholar

Tadeusz Zadykowicz

tadeuszz@kul.pl
https://orcid.org/0000-0002-1687-8286

Affiliation:

KUL Lublin Poland

Bio Statement (e.g., department and rank)

ZADYKOWICZ TADEUSZ, Hab. PhD., was born in 1968 and gradu- ated from the Major Seminary of the Archdiocese of Białystok and the Catholic University of Lublin (KUL). He obtained his Habilitation of Theological Sciences degree with a specialization in moral theology. Since2001,hehasconductedresearchandhasbeenteachingatKUL’s Institute of Moral Theology. He is currently a professor in the Depart- ment of Fundamental Moral Theology and serves as the Director of the Institute of Moral Theology. Rev. Zadykowicz belongs to the fol- lowing academic societies: the Scientific Society of KUL (2002 – pres- ent), the Society for Moral Theology (1999 – present), the Scientific Society of Lublin (2003 – present), the European Society for Catholic Theology (2004 – present), and The Francis de Sales Scientific Society (2008 – present). His primary research interests include the morality of religious life; the contemporary context of religious and moral life; the biblical and cultural premises of morality; the role of personal examples in the Christian moral life; the morality of researchers and conducting research.

Conscience and the contemporary professional life challenges

Abstract

Keywords:

Similar Articles

Most read articles by the same author(s)

Tadeusz Zadykowicz